Harculo

De buurtschap Harculo (of Herculo), gelegen ten zuiden van Zwolle aan de IJssel, behoorde in de middeleeuwen tot de Hof van Zwolle. De buurtschap heeft ongeveer 150 inwoners en vormt samen met Hoog Zuthem en Windesheim de wijk Soestweteringlanden. Harculo is bekend geworden door de elektriciteitscentrale, die sinds 1955 het landschap aan de IJssel domineert. Toen de centrale nog in volle bedrijf was werkten er 300 mensen. Van de oorspronkelijke vijf schoorstenen aan het gebouw zijn er nog twee over. Een van de kolken bij de centrale is ontstaan door een grote dijkdoorbraak in 1573. Centrale Harculo of IJsselcentrale is in 2015 door de huidige eigenaar GDF-Suez buiten gebruik gesteld. De laatste jaren werd de centrale nog slechts gebruikt als noodaggregaat, om storingen en pieken in het stroomgebruik op te vangen. Op het terrein van de centrale is men in 2015 begonnen met de bouw van een zonnepark. Er zijn 3500 zonnepanelen geplaatst die duurzame energie kunnen leveren aan 220 huishoudens.

Het gebied rond Harculo was een agrarisch gebied en een oase van rust. Slechts in de zomer werd de rust verstoord door Zwollenaren die verkoeling zochten in het Kristalbad, een kolk die geliefd was vanwege zijn kristalheldere water. In de periode van 1932 tot 1946 werd de kolk door de eigenaar als natuurbad geëxploiteerd. Bij Harculo vond in 1224 de gelijknamige veldslag plaats tussen boeren en ridders uit Salland en de manschappen van de bisschop van Utrecht, Otto van Lippe. Na de overwinning rukten de bisschop en zijn mannen verder op naar het oosten om de opstandige Drenten een lesje te leren. Maar bij de beroemde slag bij Ane werd het leger van de bisschop in de pan gehakt, omdat het wegzakte in het moerassige gebied bij Coevorden.